De onbehendige bezoeker stuit al meteen op de Europese regelgeving voor kind veilige slotconstructies. Zijn gestuntel aan de toegangspoort van IKC de Tichelaar wordt opgemerkt door een leerkracht. Hij twijfelt geen moment om twee kinderen te vragen de poort te openen. Aanleiding voor het bezoek is een gesprek met een allerminst bescheiden schooldirecteur Sven Schwartau die met trots afscheid heeft genomen van IKC de Tichelaar én het onderwijs.

Voor de bezoeker oogt de directeurskamer een stuk toegankelijker dan de toegangspoort buiten. Als de deur open is, kan iedereen zonder afspraak naar binnenlopen, zo is zijn opvatting. Kinderen bevestigen niet wetend zijn spontane uitspraak.

Ons gesprek wordt direct onderbroken als Sven wordt gevraagd zijn naam op een felicitatiekaart te schrijven. Zal ik hem hier schrijven, vraagt hij met een lach. Hier nog een? En hier? De jarige job en haar vriendinnen verlaten na vijf minuten met veel plezier de directiekamer. Het kind staat centraal, zo legt hij even later uit.

Voetafdruk

Een gesprek met een gedreven schooldirecteur die tóch afscheid van het onderwijs neemt voor een leidinggevende baan achter de gesloten hekken van de Nijmeegse Pompekliniek die voor TBS- patiënten écht gesloten zijn.

Na ruim dertien jaar een terugkeer naar zijn roots, legt Sven uit. En niet uit onvrede of uitgeblust door het onderwijs. Verre van dat. Bescheidenheid past niet bij zijn persoonlijkheid. Tijdens ons gesprek blijft hij er op hameren dat de schooldirecteur met een trots gevoel zijn ‘voetafdruk’ in het onderwijs achterlaat. IKC de Tichelaar staat in zijn ogen mede door zijn professionele inbreng op een hoog kwaliteitsniveau. Doorgaan met kwaliteitsverbetering, voelt Sven als doorgaan in een cirkel. Een sluimerend gevoel dat ruim een jaar heeft geduurd en zich onuitwisbaar in zijn hoofd had genesteld. Oftewel, de succesvolle schooldirecteur was op zoek naar een nieuw uitdaging. Een vacature op LinkedIn kwam als een geschenk uit de hemel. Hoofd van twee behandelafdelingen bij de Pompestichting die zich richt op forensische psychiatrie.

Een pittige baan, geeft Sven toe. Hij krijgt (weer) te maken met de donkere kant van de samenleving, zoals hij formuleert. Met mannen die een zwaar misdrijf hebben gepleegd, met een ernstig psychiatrische stoornis tot mannen die rondlopen met suïcidale gedachten.

Sven neemt afscheid. foto De Tichelaar

In het onderwijs heeft hij aan de voorkant gewerkt om kinderen een fijne en veilige toekomst te geven en ze sterk te maken om niet in die donkere kant van de samenleving terecht komen. Daarbij speelt het Jenaplanonderwijs een cruciale rol, geeft Sven aan. Het Jenaplan stroomt door zijn aderen. Het gaat niet alleen om taal en rekenen, zegt hij. Er is meer aandacht voor de sociale ontwikkeling van het kind, verpakt in de zogeheten wereldoriëntatie.. ‘Het belang van ieder kind’ is bij de schooldirecteur in graniet gegrift.

Als een gedreven politicus schroomt hij niet om zijn visie, inclusief het resultaat breed uit te meten. Kort samengevat komt het er neer zoals verwoord in zijn jaarplan. “De visie binnen IKC De Tichelaar kenmerkt zich door het centrale uitgangspunt dat ieder kind uniek is. We benaderen de kinderen ook als zodanig en richten ons op de mogelijkheden en kansen die het individuele kind in zich draagt. Dit doen we door de eigen identiteit van het kind te bewaken en te ontwikkelen. Wij  willen het kind zo optimaal als mogelijk uitdagen in zijn of haar ontwikkeling en bieden hierbij de maximale ondersteuning.”

Merlijn Doornenburg

Een politicus schroomt niet om met bravoure zijn resultaten te belichten. Hetzelfde geldt voor een onbescheiden en trotse schooldirecteur. Hij benoemt bijvoorbeeld de totstandkoming  van het IKC, een compliment van de onderwijsinspectie die in 2017 een bezoek aan ‘zijn’ school controleert en het soepel verlopen invoegen van obs Merlijn in Doornenburg, die net als De Tichelaar onderdeel was van Stichting ATOS. Het aantal leerlingen liep in Doornenburg zodanig terug dat ATOS besloot tot sluiting. Door ouders vanaf het begin erbij te betrekken is volgens Sven het proces van overplaatsen soepel verlopen. Om ze kans te geven zelf een mening te vormen werden ze door Sven uitgenodigd om de school een keer te bekijken. “En hier ben ik nog steeds trots op, dat alle kinderen in het nieuwe schooljaar naar Gendt gingen.”

Onderwijs is emotie. Dat uit zich bij ouders, verzorgers en leerkrachten. Een boze ouder heeft hij altijd gezien als een ‘leuke uitdaging’. “Ieder probleem is oplosbaar, maar dan moet je in een gesprek wel door de zure appel heen durven te bijten.”
Kijkend naar leerkrachten dan ziet hij dat ze vol met het onderwijs bezig zijn, maar te weinig oog hebben om hun resultaten naar buiten uit te dragen. Treffend hierbij is dat het team zijn afscheidsfeest met kinderen had georganiseerd, zonder GuG op de hoogte te stellen. Sven Schwartau greep alle mogelijkheden aan om de media naar school te halen.

Emoties hebben vanaf de oprichting in 1982 tussen beide basisscholen en rol gespeeld. De Tichelaar was elitair met geitenwollen sokken. De Vonkenmorgen is met bijzonder onderwijs altijd de grootste school gebleven. De Tichelaar heeft ondanks de vergrijzing de continuïteit van 220 leerlingen weten te handhaven, voegt Sven er fijntjes aan toe.

Twee scholen is prima, zegt hij. De scheidende directeur ziet twee basisscholen met een eigen identiteit zelfs als een welzijn voor het dorp. Wel met een kanttekening. De schoolkeuze wordt voor kinderen grotendeels bepaald door ervaring van ouders op hun  school. En dat stoort hem merkbaar. Als scholen hun campagne voor aanmelden van leerlingen hebben gestart, ziet hij jonge ouders voorbij IKC de Tichelaar komen die niet eens de moeite nemen om met hun kind naar binnen te gaan om een weloverwogen keuze te kunnen maken. Het gaat om het kind, zegt hij met nadruk. Hij steekt bovendien niet onder stoelen of banken dat hij altijd een drang heeft gehad net iets beter te willen zijn. En dat wil hij graag uitdragen.

Sven neemt afscheid. foto De Tichelaar

Stichting ATOS heeft Joran Heiden (34) aangesteld om IKC de Tichelaar door het Gendtse onderwijsland te loodsen. Volgens Sven (51) gaat zijn gepassioneerde opvolger dat zeker lukken. Een enthousiast persoon met frisse ideeën “Ik ben blij met de komst van Joran.”